Zeta Cassiopeiae
ζ Cas | |||||||||||||||||||||
Położenie w gwiazdozbiorze | |||||||||||||||||||||
Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||||
Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Rektascensja |
00h 36m 58,284s[1] | ||||||||||||||||||||
Deklinacja |
+53° 53′ 48,87″[1] | ||||||||||||||||||||
Paralaksa (π) | |||||||||||||||||||||
Odległość | |||||||||||||||||||||
Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||||||
Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||||||
Ruch własny (DEC) |
−9,86 ± 0,11 mas/rok[1] | ||||||||||||||||||||
Prędkość radialna |
−0,20 ± 0,10 km/s[1] | ||||||||||||||||||||
Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||||
Typ widmowy | |||||||||||||||||||||
Masa | |||||||||||||||||||||
Promień | |||||||||||||||||||||
Jasność | |||||||||||||||||||||
Okres obrotu | |||||||||||||||||||||
Prędkość obrotu |
56 km/s[2] | ||||||||||||||||||||
Temperatura |
21 000 K[2] | ||||||||||||||||||||
Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||||
|
Zeta Cassiopeiae (Fulu, ζ Cas) – gwiazda w gwiazdozbiorze Kasjopei, znajdująca się w odległości około 593 lat świetlnych od Słońca.
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Gwiazda ta ma nazwę własną Fulu, która pochodzi z tradycji chińskiej (chiń. 附路; pinyin Fùlù; dosł. „Boczna Droga”). Część gwiazdozbioru Kasjopei reprezentowała dla Chińczyków drogę do „Najwyższego Pałacu”, zaś ta gwiazda, leżąc lekko na uboczu, stanowiła boczną drogę[3][4]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2017 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Fulu dla określenia tej gwiazdy[5].
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Jest to błękitna gwiazda typu widmowego B2, sklasyfikowana jako podolbrzym, ale prawdopodobnie wciąż będąca na ciągu głównym. Jest znacznie gorętsza od Słońca (21 000 K) i znaczną część promieniowanie emituje w zakresie ultrafioletu; uwzględniając to oraz pociemnienie przez ośrodek międzygwiazdowy można obliczyć, że jej jasność przekracza 6400 razy jasność Słońca. Ma promień 6,1 raza większy niż promień Słońca i masę około 9 mas Słońca, co sprawia, że może ona wybuchnąć jako supernowa, choć może też być poniżej granicznej masy i zakończyć życie jako masywny neonowo–tlenowy biały karzeł. Gwiazda o takiej masie pozostaje na ciągu głównym przez 25 milionów lat, Zeta Cassiopeiae ma obecnie 3/4 tego czasu za sobą. Niewielka zmienność blasku tej gwiazdy (poniżej 0,05 m) w okresie 1,56 doby pozwala zaliczyć ją do wolno zmiennych gwiazd pulsujących, spośród których wyróżnia ją obecność pola magnetycznego. Zmienność wiatru gwiazdowego związanego z tym polem pozwala wyznaczyć okres obrotu równy 5,37 d; oś obrotu gwiazdy jest nachylona w kierunku obserwacji. Gwiazda nie ma znanych towarzyszy[2].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- lista gwiazd w gwiazdozbiorze Kasjopei
- lista najjaśniejszych gwiazd w poszczególnych gwiazdozbiorach
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h Zeta Cassiopeiae w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f g h Jim Kaler: Zeta Cassiopeiae. STARS. [dostęp 2017-08-29]. (ang.).
- ↑ Cassiopeia. W: Ian Ridpath: Star Tales. James Clarke & Co., 1988. ISBN 978-0-7188-2695-6.
- ↑ Cassiopeia. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 148. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
- ↑ Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-08-10. [dostęp 2018-12-03].